Po trzecim dzwonku

Wszystkie te opowiadania łączy to, że w taki lub inny sposób wpisują się w formułę będącą lustrzanym odbiciem zasady Hemingwaya: mężczyźni są tu obecni, ale w rolach drugoplanowych – z całym dobrem i złem tego świata moje bohaterki radzą sobie samodzielnie, bez ich pośrednictwa, przyjmując historię bezpośrednio na siebie, całym ciałem, jako część codzienności. Wszak na terytorium kobiecego ciała nie da się oddzielić tego, co prywatne, od tego, co historyczne, i to jest jeden z powodów, dla którego kobiece ciało to chyba najbardziej upolityczniona rzecz na świecie. A także – dlaczego historia, odczuta i przeżyta przez kobiety, zawsze zawiera „wrażliwe treści”. W tym sensie niczym się ona nie różni od historii zniewolonych narodów.
[…]
Ta książka zawiera wiele „wrażliwych treści”. Jak cała moja proza. Jak cały nasz świat – i cała literatura, która starała się uczciwie o nim świadczyć od czasów Homera. I nieważne, co czeka nas wszystkich, wciąż wierzę, że europejska kultura zdoła tej wrażliwości nie utracić.
W każdym razie kiedyś, w jakimś już zupełnie ostatecznym podsumowaniu, chcę mieć prawo powiedzieć, że zrobiłam w tym celu wszystko, co ode mnie zależało.
– Oksana Zabużko, ebook „Po trzecim dzwonku”, fragment „Zamiast wstępu: dwa słowa o wrażliwych treściach” (ciąg dalszy w pełnej wersji e-książki)